Hoe schoon is schoon? Infectiepreventie audit app
Niet alle viezigheid kan je zien. Bij uitbraken van infectieziekten in een zorginstelling is dat vaak het geval. Want dat norovirus of die MRSA bacterie is met het blote oog niet waar te nemen. En toch lopen patiënten en medewerkers ze op.
‘Hoe schoon is schoon’ is een schoonmaakaudit voor ziekenhuizen. De audit gaat er van uit dat de aanwezigheid van organisch materiaal op een oppervlakte, een maat is voor de verontreiniging van dat oppervlakte. De aanwezigheid van organisch materiaal wordt gemeten met behulp van een ATP meter. ATP is een stof die voorkomt in organische vervuiling en micro-organismen.
Met de Infectiepreventie Audit (IPA) kun je eenvoudig en eenduidig auditgegevens verzamelen. Zo verschijnt er met één druk op de knop een rapportage van de audit die je hebt uitgevoerd. Ook kun je de resultaten van verschillende audits met elkaar vergelijken. Het uitvoeren van audits is een manier om in kaart te brengen hoe het ervoor staat met de infectiepreventie in een zorginstelling. Het doel van een audit is altijd het verbeteren van infectiepreventie en zo patiënten en medewerkers beschermen.
Het uitvoeren van audits is een manier om in kaart te brengen hoe het ervoor staat met de infectiepreventie in een zorginstelling. Het doel van een audit is altijd het verbeteren van infectiepreventie en zo patiënten en medewerkers beschermen.
De doelgroep is zorginstellingen die willen weten hoe het ervoor staat met de infectiepreventie.
De schoonmaak audit ‘hoe schoon is schoon’ heeft tot doel het onzichtbare zichtbaar te maken. Even technisch: organisch materiaal (materiaal dat van oorsprong afkomstig is van levende wezens) bevat adenosine trifosfaat (ATP). Dit ATP kunnen we meten door het in een chemische reactie licht te laten produceren. Dat licht meet je. Hoe meer licht, hoe meer ATP, hoe meer vervuiling.
Meten is weten. Daarom vinden we het vanuit ons zorgnetwerk belangrijk dat we de infectiepreventie in zorginstellingen meten én vergelijken.
Door resultaten van een audit op één afdeling op verschillende momenten te vergelijken komt in beeld of de gewenste vooruitgang is geboekt.
Door resultaten van verschillende afdelingen of verschillende organisaties te vergelijken kan er van elkaar geleerd worden. Om dit te ondersteunen is de Infectie Preventie Audit (IPA) app ontwikkeld.
Je kunt zelf aan de slag. Inmiddels is deze audit voor de ziekenhuizen ingebouwd in de InfectiePreventie Audit app. In de app kan je makkelijk de metingen van de verplichte oppervlakten invoeren, waarna er automatisch een rapport met resultaten wordt gemaakt. Dat maakt de uitvoering van de audit makkelijker.
De Brabantse ziekenhuizen hebben twee keer gezamenlijk de schoonmaak op verschillende afdelingen geaudit met deze methode. Er zijn op patiëntenkamers van tevoren vastgestelde oppervlakten gemeten die vaak aangeraakt worden. Dit zijn oppervlakten waar makkelijk bacteriën en virussen overgedragen kunnen worden. Denk daarbij aan de bedrails van het bed van de patiënt, het tafelblad van het bedtafeltje van de patiënt, de manchet van een bloeddrukmeter, de WC bril, etcetera.
Door systematisch te meten, zijn verschillen tussen afdelingen en ziekenhuizen in beeld gebracht. En van die verschillen hebben de deelnemers geleerd. Eén van de deelnemende ziekenhuizen heeft bijvoorbeeld de resultaten van de audit gebruikt voor een schoonmaakproject.
Wil je in jouw zorginstelling aan de slag met “hoe schoon is schoon”, dan zijn er twee zaken van belang.
Verschillende ATP meters kunnen verschillende metingen leveren. Om je resultaten zinvol te spiegelen met de spiegeldatabase is het gebruik van een 3M Clean-Trace Luminometer LX25 nodig. Als je de resultaten alleen spiegelt met de ziekenhuizen of afdelingen binnen je eigen project dan is een ander type ATP meter ook mogelijk, zolang iedereen maar hetzelfde type gebruikt.
De app genereert een basisrapport van de resultaten. Wil je nadere analyses uit voeren? Dat kan, het is namelijk mogelijk ruwe data te downloaden.
Het kan interessant zijn de ruwe data verder te analyseren. Bijvoorbeeld om risico oppervlakken te identificeren, waar je vervolgens protocollen op af kunt stemmen. Of om te onderzoeken of er significante verschillen bestaan tussen specialismen, afdelingen of ziekenhuizen. Voor deze data analyse is echter wel kennis van statistiek en statistische software zoals SPSS of R vereist.
Analyse
Voor nadere analyse kun je gebruik maken van de volgende hulpmiddelen:
- het SPSS codeboek voor de data
- een leeg .sav bestand voor de data
- een reeds bestaand R script voor nadere analyse (hiervoor moet je wel eerst gratis R downloaden)
Voorbeeldrapportages
Achtergrondartikelen
- A modified ATP benchmark for evaluating the cleaning of some hospital environmental surfaces.
- Is it really clean? An evaluation of the efficacy of four methods for determining hospital cleanliness.
- Monitoring the Effectiveness of Hospital Cleaning Practices bij Use of an Adenosine Triphosphate Bioluminescence Assay
Download de audit app en ga zelf aan de slag
Wil jouw zorgorganisatie aan de slag met IPA? Dan is het belangrijk dat één contactpersoon per organisatie een aanvraag voor een organisatieaccount indient bij Innervate, de bouwer van de app. Dit is bijvoorbeeld de deskundige infectiepreventie of een beleids- of kwaliteitsmedewerker die infectiepreventie in de portefeuille heeft. We leggen je graag uit welke stappen je doorloopt.
Stap 1: Downloaden
De IPA is beschikbaar voor Apple en Android smartphones en tablets. Download de app in de App Store (iPhone of iPad) of Google Play (Android). Lukt het downloaden niet? Lees dan de uitgebreide handleiding op de website van ABR Zorgnetwerk.
Stap 2: Activeren
Heb je de app gedownload? Dan is het belangrijk dat de app ook wordt geactiveerd. Dit wordt gedaan door de hoofdgebruiker of wel beheerder van de app, bijvoorbeeld de deskundige infectiepreventie binnen jouw zorgorganisatie. Een aanvraag voor gebruik van de IPA dien je in via dit formulier. Binnen 2 werkdagen ontvang je een bericht dat het organisatieaccount is aangemaakt. Ook ontvang je instructies hoe je zelf met een mailadres en zelfgekozen wachtwoord in kunt loggen.
Stap 3: Medewerkers toevoegen
Heeft jouw zorgorganisatie nu een eigen account? Dan kan de hoofdgebruiker van de app andere medewerkers binnen de zorginstelling aan het account toevoegen. Ook zij kunnen nu audits uitvoeren met behulp van de IPA. De medewerkers moeten de app ook downloaden maar hoeven geen activeringsformulier in te vullen.
Wat kost het gebruik van IPA?
Het gebruik van de app is gratis. De IPA is ontwikkeld door de regionale ABR Zorgnetwerken LINK, Holland West, Euregio-Zwolle en Rezisto. De app is met een subsidie van het ministerie van VWS ontwikkeld en betaald. Wel op voorwaarde dat we de app kosteloos aanbieden aan de gebruikers. Dat doen we graag, want veilige zorg is een zaak voor iedereen.
Meer informatie en vragen
- Heb je inhoudelijke vragen of suggesties? Stuur een e-mail naar conta@zorgnetwerkabr.nl
- Technische vragen of problemen met de app? Neem dan contact op met Innervate (de bouwer van de app).
- Heeft jouw regio zelf een audit ontwikkeld die infectiepreventie in kaart brengt? En wil je deze laten opnemen in de IPA? Neem dan contact met ons op via info@zorgnetwerkabr.nl
Het succes van deze audit heeft geleid tot twee ontwikkelingen: de Brabantse ziekenhuizen vinden het belangrijk om op het gebied van infectiepreventie gezamenlijk te meten en kennis uit te wisselen. Daarom is het Audit Programma Infectiepreventie gestart. Twee keer per jaar kiezen de ziekenhuizen een thema waarop een gezamenlijke audit wordt uitgevoerd en de resultaten worden vergeleken. Er is inmiddels al een audit naar het (on)juist gebruik van urinekatheters uitgevoerd. Een audit naar perifere lijnen staat voor dit voorjaar in de planning.
De tweede ontwikkeling is dat het Kwaliteitsnetwerk Infectiepreventie Langdurige zorg aan de slag gaat met een vergelijkbare audit voor verpleeghuizen. Daarvoor passen we de audit aan aan deze specifieke setting en testen we het in verschillende verpleeghuizen. Als de methode werkt en de kinderziektes eruit zijn, maken we ook deze audit breed beschikbaar.